صبح روز پنجشنبه، سوم آبانماه 1403، جمعی از پزشکان، پژوهشگران با همراهی مدعوین برجسته در هتل اسپیناس پالاس تهران گرد هم آمدند تا شاهد رونمایی رسمی از دِستروسِل، نخستین محصول درمان سلولی آلوژنیک ایران که موفق به دریافت تأییدیه از سازمان غذا و دارو شده است، باشند.
این رویداد تاریخی، پیشرفتهای ایران در عرصه درمانهای سلولی را به نمایش گذاشت و الگوی قابل ملاحظهای برای منطقه به شمار میرود.
دکتر ناصر اقدمی، مدیرعامل تسکین، در سخنانی، چشمانداز شرکت را برای فراهمآوردن دسترسی به درمانهای پیشرفتهای همچون درمانهای سلولی و ژنی در ایران بیان کرد. دکتر اقدمی، که از چهرههای برجسته تسکین است، از حمایتهای آقای نظری، سرمایهگذار اصلی شرکت، قدردانی و بر تعهد تسکین به تبدیل دستاوردهای علمی به راهحلهای پزشکی قابل دسترس تأکید کرد. وی همچنین اعلام کرد مجموعه محصولات تسکین به زودی با اضافهشدن محصولی از نوع سلولهای CAR T Cell برای درمان لوسمی گسترش خواهد یافت.
دکتر اقدمی افزود که روند تجاریسازی دِستروسِل با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری و همچنین سازمان غذا و دارو ممکن شد. وی توضیح داد که اثربخشی، ایمنی و موفقیتهای مستمر دِستروسِل در آزمایشهای مستقل جهانی، تضمینکننده ورود این دارو به فهرست داروهای ملی ایران بود. اکنون که تولید انبوه دِستروسِل آغاز شده است، بهزودی در دسترس متخصصان برای درمان بیماری پیوند علیه میزبان (GvHD) و سایر بیماریهای التهابی دشوار قرار خواهد گرفت، مشروط به آنکه قیمتگذاری نهایی از سوی مقامات مربوطه تعیین شود.
پروفسور قانعی، رئیس گروه زیستفناوری و اقتصاد دانشبنیان معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری، در سخنانی به اهمیت فراهمکردن بستری مناسب برای رشد و توسعه درمانهای سلولی و ژنی اشاره کرد. ایشان با اشاره به رشد سریع صنعت درمانهای سلولی و ژنی (CGT) در ایران، بر این نکته تأکید کرد که این صنعت آماده است تا به سرعت با روند جهانی هماهنگ شود، بهطوریکه پیشبینی میشود این بازار تا سال ۲۰۳۲ به ارزش ۳۴.۵۶ میلیارد دلار برسد. پروفسور قانعی پیشبینی کرد که با پشتیبانی شرکتهای دانشبنیان فعال در ایران، این کشور قادر خواهد بود سهم قابلتوجهی از این بازار در حال گسترش را به خود اختصاص دهد.
در بخش علمی این رویداد، پروفسور Olle Ringden و دکتر بهنام صادقی از مؤسسه کارولینسکای سوئد به ارائه مباحثی در خصوص مطالعات بالینی و پیشبالینی دِستروسِل پرداختند و ضمن پاسخ به پرسشهای حضار، دیدگاههای جدیدی از تحقیقات اخیر را به اشتراک گذاشتند.
دکتر صادقی، مدیر علمی پروژه دِستروسِل، چالشها و دستاوردهای این درمان سلولی در مقابله با بیماریهای التهابی درمانناپذیر را تشریح کرد. وی به شرح مسیری پرداخته که تیم او در طول بیست سال طیکرده است تا محصولی درمانی سلولی را ارائه دهد که مطابق با استانداردهای بینالمللی باشد و اکنون در فهرست داروهای ملی ایران ثبت شده است. این محصول همچنین مجوز IND را برای فاز دوم مطالعات بالینی از سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) دریافت کرده است. دِستروسِل همچنین دارای چندین ثبت اختراع در ایران، ایالات متحده و سطح جهانی است که آن را به یک نوآوری جهانی تبدیل کرده است.
دِستروسِل، بهعنوان نخستین درمان سلولی آلوژنیک ایران، نقطه عطفی در فناوری درمانهای سلولی برای ایران و منطقه به شمار میرود.
این مراسم با اهدای جوایز به همکاران پیشگام پروژه دِستروسِل، از جمله دکتر عباس حاجی فتحعلی، رئیس مرکز پیوند مغز استخوان دانشگاه شهید بهشتی، و دکتر حسین وطنپور از دانشکده داروسازی، به پایان رسید.